Sinan Bey, İtalyan Ortaokulu ve Lisesi
mezunu. Bilgi Üniversitesi’nde İngilizce İşletme okudu; Lise döneminden beri
İtalya ile iş faaliyetleri içinde olan farklı ölçekli firmalar için (üretici, perakendeci,
tasarımcı) tercümanlık yaptı. 2008 senesinden beri de profesyonel olarak perakende
sektöründe çalışıyor; mağazacılık üzerine sırasıyla Adil Işık, Tommy Hilfiger
ve Metro Cash And Carry firmalarında yine sırasıyla Yurtdışı Bölge Müdürlüğü,
Koleksiyon Satın Alma Sorumlusu ve Kategori Satın Alma Yöneticiliği yaptı. 2013
yılının Şubat ayında Anes Motor’da Genel Müdür olarak işe başladı. Yaklaşık 1,5
senedir motosiklet ve motosiklet aksesuarları ile ilgili perakende mağazacılık sektöründe
görev yapıyor.
Kendisi ile kask standartları üzerine
yaptığı araştırmalar üzerine konuştuk.
Sinan: Özelikle dünyada kabul görmüş birkaç testi inceledim. Bu işin doğrusu
yanlışı yok, fakat daha iyisi ve detaylısı var. DOT’un ve ECE R22-5’in sabit
bir sitesi yok mesela. Garip durum şudur ki bir testten geçen bir kask başka
bir testten geçemeyebiliyor. O yüzden bu konuda aşağıdaki açıklamalardan da
göreceğiniz üzere “SHARP Testing” farklı bir şekilde diğer test mekanizmalarından
ayrılıyor. Zorluk derecelerine göre ayrılsalar da Snell, DOT ve ECE testleri,
geçme ve kalma üzerine yoğunlaşıyor. Ve kritik konu şudur ki Snell sitesinde de
görüleceği üzere şu şekilde bir beyan var:
“Before a helmet can be Snell-certified,
it is tested in Snell's state-of-the-art test facility. Snell technicians conduct
a variety of tests to determine the helmet's performance and ability to stay on
the head in different environmental conditions - ambient, wet, heat, cold. Depending
on the application and the standard, each helmet must pass all or some of
the following tests.”
Pass All or Some: Yani test edilen
kaskların yapılan bütün testlerden veya birkaçından geçer not alması gerekiyor
diyor ki bu da hangilerinden geçtiği ve kaldığı noktalarında soru işaretlerine
neden olabilir. Ve kaskı 7 farklı konuda test ediyorlar:
1. Impact Test
2. Positional Stability
(Roll-Off) Test
3. Dynamic Retention Test
4. Chin Bar Test
5. Shell Penetration
Test
6. Faceshield Penetration
Test
7. Flame Resistance Test
· DOT
· ECE
R22-5
İnternette herkesin kolaylıkla
ulaşabileceği karşılaştırmalı testler mevcut.
DOT: Department of Transport (US), Amerika’da
Ulaştırma Bakanlığı’nın kullanmış olduğu standart test mekanizmasıdır. Bu test
hakkında çok fazla tarafsız bilgiye ulaşamadım ama çoklu noktadan darbe ve şok
absorbe edilmesi üzerine kurulu bir standart test incelemesi. 1981 yılında
yayınlanan HURT REPORT’un (http://en.wikipedia.org/wiki/Hurt_Report) belirlemiş olduğu
bulgular üzerinden testlerini yapıyor.
ECE R22-5: Bu da DOT gibi fakat
biraz daha yaygın olan ve kabul görmüş bir standart. 50 Avrupa ülkesinde kabul
görmüş. ECE R22-5’ten geçmiş bir kask büyük ihtimalle DOT’tan da geçebiliyor.
AMA, WERA, FIM, CCS, FORMULA USA ve MOTOGP gibi yarış kurumları tarafından
kabul görüyor.
SNELL: ECE ve DOT testlerine nazaran SNELL
testi biraz daha zor ve katı bir kurum. 1956 yılında ünlü yarışçı William
“Pete” Snell’in araba kazasında hayatını kaybetmesi üzerine kurulmuş, kar amacı
gütmeyen bir kuruluş.
Snell M2005 ve Snell M2010 olmak üzere 2
farklı “G” gücünü kabul etmiş bir standart test mekanizması. Fakat 2011
yılından beri M2005 artık yürürlükte değil; 2013 tarihinden itibaren M2010
standartı tamamen yürürlüğe girmiş durumda.
Snell testinden geçen kasklar büyük
ihtimalle DOT ve ECE testlerinden geçiyor.
SHARP: Safety Helmet Assesmentand Rating
Programme. İngiltere hükümetinin yayınlamış olduğu, İngiltere’de satılan
kasklarla ilgili bir standart test kurumu. Buradaki en önemli kelime “Rating”.
Sharp’ta geçme-kalma gibi durum söz konusu değil. Test edilen her kask, bütün
detayları ile yayınlanıyor ve 1-5 yıldız arası derecelendiriliyor. Ayrıca Sharp,
test ettiği bütün kaskları perakende mağazalardan alıyor. Snell ise
üreticilerinden gelen kaskları test ediyor.
Kasklar üzerinde 32 farklı test yapılıyor.
Aynı kaskın bütün bedenlerinden 7 adet kask test ediliyor. 3 farklı hızda
bu testler yapılıyor. ECE standartı, ECE standartı üstü ve altı.
Bu test sonuçlarını üreticiler ile
paylaşıyor. Eğer üretici ile aynı fikirde değil ise üretici davet ediliyor ve onların
şahitliğinde kask, aynı testlerden tekrar geçiriliyor. Yani bir nevi dış kalite
kontrol görevi görüyor. Üretici sonuçları onaylamasa veya memnun olmasa bile
SHARP, sonuçlara ilişkin yıldız yayınlamasını yapıyor.
Sonra bu edinilen test raporlarını, gerçek
kaza sonuçlarını inceleyen COST 327 sonuçları ile karşılaştırıyor ve yıldızı bu
sonuçları da aldıktan sonra veriyor.
Snell en katı test prosedürü olarak
görülürken, SHARP bu prosedürlerin üstüne çıkarak laboratuvar sonuçlarını
gerçek hayatta yapılan kaza sonuçları ile karşılaştırarak bir sonuca varıyor.
Bilgilere ulaşmak çok kolay. Herkes bu
araştırmayı yapabilir ve kendine uygun gelen noktayı yakalayıp
değerlendirebilir. Sonuçta, performans kasklarında veya dünyaca ünlü kask
markalarında, bir şekilde bir standart var.
Benim şahsi fikrim değerlendirme
yapılırken göz önünde bulundurulan kriterler: Öncelikle güvenlik, sonrasında
aerodinamik, hafiflik, sessizlik ve fiyat dengelerinde tüketicilerin verdiği
karar. Çünkü bunların hepsini bir arada yapabilen sadece 2-3 marka var.
Görüntüden ziyade kaskın hayat kurtarmak amaçlı kullanılan bir ekipman olduğu
hususunu, altını çizerek iletebilmek en büyük amaç olmalı.
