Kask Üzerine Araştırma-1

Anes Motor Yöneticisi olan Sinan Şenbark ile kasklar üzerine sohbet ettik. Kendisi bu konuda temsil ettiği markalardan aldığı bilgiler ve araştırmaları ile bizlere derin bilgiler verdi.

Sinan Bey, İtalyan Ortaokulu ve Lisesi mezunu. Bilgi Üniversitesi’nde İngilizce İşletme okudu; Lise döneminden beri İtalya ile iş faaliyetleri içinde olan farklı ölçekli firmalar için (üretici, perakendeci, tasarımcı) tercümanlık yaptı. 2008 senesinden beri de profesyonel olarak perakende sektöründe çalışıyor; mağazacılık üzerine sırasıyla Adil Işık, Tommy Hilfiger ve Metro Cash And Carry firmalarında yine sırasıyla Yurtdışı Bölge Müdürlüğü, Koleksiyon Satın Alma Sorumlusu ve Kategori Satın Alma Yöneticiliği yaptı. 2013 yılının Şubat ayında Anes Motor’da Genel Müdür olarak işe başladı. Yaklaşık 1,5 senedir motosiklet ve motosiklet aksesuarları ile ilgili perakende mağazacılık sektöründe görev yapıyor.

Kendisi ile kask standartları üzerine yaptığı araştırmalar üzerine konuştuk.

 

Sinan: Özelikle dünyada kabul görmüş birkaç testi inceledim. Bu işin doğrusu yanlışı yok, fakat daha iyisi ve detaylısı var. DOT’un ve ECE R22-5’in sabit bir sitesi yok mesela. Garip durum şudur ki bir testten geçen bir kask başka bir testten geçemeyebiliyor. O yüzden bu konuda aşağıdaki açıklamalardan da göreceğiniz üzere “SHARP Testing” farklı bir şekilde diğer test mekanizmalarından ayrılıyor. Zorluk derecelerine göre ayrılsalar da Snell, DOT ve ECE testleri, geçme ve kalma üzerine yoğunlaşıyor. Ve kritik konu şudur ki Snell sitesinde de görüleceği üzere şu şekilde bir beyan var:

“Before a helmet can be Snell-certified, it is tested in Snell's state-of-the-art test facility. Snell technicians conduct a variety of tests to determine the helmet's performance and ability to stay on the head in different environmental conditions - ambient, wet, heat, cold. Depending on the application and the standard, each helmet must pass all or some of the following tests.”

Pass All or Some: Yani test edilen kaskların yapılan bütün testlerden veya birkaçından geçer not alması gerekiyor diyor ki bu da hangilerinden geçtiği ve kaldığı noktalarında soru işaretlerine neden olabilir. Ve kaskı 7 farklı konuda test ediyorlar:

1.      Impact Test

2.      Positional Stability (Roll-Off) Test

3.      Dynamic Retention Test

4.      Chin Bar Test

5.       Shell Penetration Test

6.      Faceshield Penetration Test

7.      Flame Resistance Test

·         DOT

·         ECE R22-5          

·         SNELL                   http://www.smf.org/testing

·         SHARP                  http://sharp.direct.gov.uk/

İnternette herkesin kolaylıkla ulaşabileceği karşılaştırmalı testler mevcut.

http://www.motorcycledaily.com/2012/01/rating-helmets-beyond-passfail/

DOT: Department of Transport (US), Amerika’da Ulaştırma Bakanlığı’nın kullanmış olduğu standart test mekanizmasıdır. Bu test hakkında çok fazla tarafsız bilgiye ulaşamadım ama çoklu noktadan darbe ve şok absorbe edilmesi üzerine kurulu bir standart test incelemesi. 1981 yılında yayınlanan HURT REPORT’un (http://en.wikipedia.org/wiki/Hurt_Report)  belirlemiş olduğu bulgular üzerinden testlerini yapıyor.

ECE R22-5: Bu da DOT gibi fakat biraz daha yaygın olan ve kabul görmüş bir standart. 50 Avrupa ülkesinde kabul görmüş. ECE R22-5’ten geçmiş bir kask büyük ihtimalle DOT’tan da geçebiliyor. AMA, WERA, FIM, CCS, FORMULA USA ve MOTOGP gibi yarış kurumları tarafından kabul görüyor.

SNELL: ECE ve DOT testlerine nazaran SNELL testi biraz daha zor ve katı bir kurum. 1956 yılında ünlü yarışçı William “Pete” Snell’in araba kazasında hayatını kaybetmesi üzerine kurulmuş, kar amacı gütmeyen bir kuruluş.

Snell M2005 ve Snell M2010 olmak üzere 2 farklı “G” gücünü kabul etmiş bir standart test mekanizması. Fakat 2011 yılından beri M2005 artık yürürlükte değil; 2013 tarihinden itibaren M2010 standartı tamamen yürürlüğe girmiş durumda.

Snell testinden geçen kasklar büyük ihtimalle DOT ve ECE testlerinden geçiyor.

SHARP: Safety Helmet Assesmentand Rating Programme. İngiltere hükümetinin yayınlamış olduğu, İngiltere’de satılan kasklarla ilgili bir standart test kurumu. Buradaki en önemli kelime “Rating”. Sharp’ta geçme-kalma gibi durum söz konusu değil. Test edilen her kask, bütün detayları ile yayınlanıyor ve 1-5 yıldız arası derecelendiriliyor. Ayrıca Sharp, test ettiği bütün kaskları perakende mağazalardan alıyor. Snell ise üreticilerinden gelen kaskları test ediyor.

Kasklar üzerinde 32 farklı test yapılıyor. Aynı kaskın bütün bedenlerinden 7 adet kask test ediliyor.  3 farklı hızda bu testler yapılıyor. ECE standartı, ECE standartı üstü ve altı.

Bu test sonuçlarını üreticiler ile paylaşıyor. Eğer üretici ile aynı fikirde değil ise üretici davet ediliyor ve onların şahitliğinde kask, aynı testlerden tekrar geçiriliyor. Yani bir nevi dış kalite kontrol görevi görüyor. Üretici sonuçları onaylamasa veya memnun olmasa bile SHARP, sonuçlara ilişkin yıldız yayınlamasını yapıyor.

Sonra bu edinilen test raporlarını, gerçek kaza sonuçlarını inceleyen COST 327 sonuçları ile karşılaştırıyor ve yıldızı bu sonuçları da aldıktan sonra veriyor.

Snell en katı test prosedürü olarak görülürken, SHARP bu prosedürlerin üstüne çıkarak laboratuvar sonuçlarını gerçek hayatta yapılan kaza sonuçları ile karşılaştırarak bir sonuca varıyor.

Bilgilere ulaşmak çok kolay. Herkes bu araştırmayı yapabilir ve kendine uygun gelen noktayı yakalayıp değerlendirebilir. Sonuçta, performans kasklarında veya dünyaca ünlü kask markalarında, bir şekilde bir standart var.

Benim şahsi fikrim değerlendirme yapılırken göz önünde bulundurulan kriterler: Öncelikle güvenlik, sonrasında aerodinamik, hafiflik, sessizlik ve fiyat dengelerinde tüketicilerin verdiği karar. Çünkü bunların hepsini bir arada yapabilen sadece 2-3 marka var. Görüntüden ziyade kaskın hayat kurtarmak amaçlı kullanılan bir ekipman olduğu hususunu, altını çizerek iletebilmek en büyük amaç olmalı.